Rehabilitacja neurologiczna

Celem fizjoterapii neurologicznej jest przywrócenie sprawności oraz całkowitej samoobsługi pacjenta po chorobie lub urazach, w których została uszkodzona tkanka nerwowa. Specjalista poprzez odpowiednią stymulację pozwala na regenerowanie lub tworzenie się całkowicie nowych połączeń nerwowych. Metody pozwalające osiągnąć te efekty to między innymi Neuromobilizacja.

Tkanka nerwowa jest szczególnie narażona na napięcia mechaniczne, ponieważ występuje we wszystkich tkankach i narządach. Wzdłuż całego przebiegu układu nerwowego przekazywane są napięcia i siły. Przy ruchach w kolejnych stawach kumulują się one w tym samym, długim nerwie, a opony i osłonki przenoszą napięcia wzdłuż całej swojej długości. Ochronę mechaniczną i przestrzenną stabilizację nerwów stanowi tkanka łączna. Zawierając czuciowe zakończenia nerwowe, znajduje się w okolicy onerwia, błony mięśniowej naczyń, osłonek i pochewek mięśni oraz narządów wewnętrznych – czyli umiejscawia czuciową kontrolę tam, gdzie poszczególne struktury sąsiadują ze sobą a tkanka łączna zapewnia im możliwość ruchu. Poprzez zawarte w niej naczynia krwionośne, za pośrednictwem płynów tkankowych i krwi, tkanka nerwowa może wymieniać składniki odżywcze i produkty metaboliczne. Nie zakłócone zmianami patologicznymi środowisko nerwów zapewnia ich prawidłową pobudliwość i przewodnictwo. Środowisko patologiczne (z nieprawidłowymi napięciami) prowadzi do niewydolności metabolizmu i odżywienia nerwów, a także, do zaburzenia ich pobudliwości jak i przekazywanej informacji. W konsekwencji dochodzi do wtórnego powstawania napięć w obrębie tkanki łącznej i upośledzenia neuromechaniki. Oba czynniki: napięcia mechaniczne w rejonie tkanki łącznej i substancje chemiczne uwalniane z uszkodzonych komórek (które także prowadzą do wzrostu napięcia tkanek) odpowiedzialne są za powstawanie bólu i zmianę pobudliwości. Do podrażnienia nerwów dochodzi, praktycznie w każdej patologii. Przyczyny ograniczeń neuromechaniki mogą występować jako: obrzęk (np.: w kanale nadgarstka, zawartości czaszki, na drodze przebiegu nerwów czaszkowych …), krwiak, deformacja kości, choroba krążka międzykręgowego, podrażnienie mięśnia, więzadła, troczka, guz, patologiczny wzrost objętości narządu (np.: wątroba, żołądek, śledziona …), zwłóknienie i utrata elastyczności tkanki łącznej i nerwowej (np.: blizny pooperacyjne …), kompensacyjne przeciążenia.

Do oceny mechaniki układu nerwowego służą testy napięciowe, do przeprowadzenia których niezbędna jest umiejętność przenoszenia napięć na trakty nerwowe. Nerwowy trakt napięciowy to część układu nerwowego, stanowiąca drogę przekazywania napięć w sposób ciągły. Wyznaczony jest technicznymi możliwościami wprowadzania sił naciągających struktury nerwowe.

Podczas testowania będą występowały określone reakcje – objawy napięciowe. Różnicowanie reakcji i ich ocena, czy są one fizjologiczne, czy wskazują na patologię, będzie polegała na następującej analizie:
1. Czy pojawiająca się reakcja jest podobna do objawów zgłaszanych na początku przez pacjenta.
2. Czy objawy te można wywołać przez “ruch z daleka” od ich występowania.
3. Czy pojawiające się objawy (choć nie symptomatyczne) są adekwatne do położenia napinanego traktu nerwowego.
4. Czy reakcje napięciowe w teście symetrycznym różnią się.
5. Czy opór, stawiany przez nerw w czasie badania jest wyczuwalny i interpretowany przez badającego jako fizjologiczny czy patologiczny.

Neuromobilizacje polegają na napinaniu lub uruchamianiu nerwów przez odpowiednie kombinacje ustawień i trakcji, przeprowadzane podobnie jak w testach napięciowych. Neuromobilizacje są rodzajem terapii manualnej, w której na układ nerwowy działa się bezpośrednio, “przez pociąganie nerwu”, w celu usprawnienia jego elastyczności i ruchomości. Postępowanie takie ma na celu normalizację zakłóconej pobudliwości i intensywności procesów nerwowych, a przez to pełniejsze przekazywanie informacji w organizmie i usprawnienie procesów naprawczych, gojących. Często pozwala ono na, nieomal natychmiastową, poprawę funkcji i zlikwidowanie bolesności oraz na szybszą regenerację podrażnionych tkanek w tych sytuacjach, w których u podłoża patologii występuje zaburzenie czynności. W konsekwencji neuromobilizacje to: leczenie w ostrych stanach zapalnych, ograniczenie patologicznych napięć tkanek kurczliwych, zmniejszenie bólu, normalizacja priopriocepcji a w końcu równowaga psychofizyczna.

Koncepcja terapii poprzez neuromobilizacje jest zupełnie nowym spojrzeniem na leczenie schorzeń, wymagającym przełamania dotychczas stosowanych schematów myślowych. Stanowi logiczne wytłumaczenie dla wielu mechanizmów i objawów patologicznych. Wzbogaca rozumienie niektórych, już stosowanych, skutecznych sposobów terapii, których istota działania często nie była dostatecznie wyjaśniona. Mamy nadzieję, że koncepcja ta zawiera treści, które zainteresują państwa i staną się bodźcem do jej poznania, obserwacji klinicznych przy jej stosowaniu i wielokierunkowego rozwoju takiego sposobu leczenia.